Βιβλίο: δευτέρα παρουσία

 

    Αυτό που η κάμπια αποκαλεί τέλος, η πεταλούδα το αποκαλεί αρχή.

Μία πόλη βομβαρδίζεται ….Σείστηκε η γη, τραντάχθηκαν οι τοίχοι, οι σκέψεις, τα πετρώματα. Ένα κορίτσι κρύφτηκε κάτω απ΄ το τραπέζι. Μια ηλικιωμένη καθόταν στο σαλόνι. Τραγουδούσε δυνατά ένα σκοπό. Συναγωνιζόταν τις ρουκέτες. Πρέπει να φύγουμε! Φώναξε η έφηβη και σύρθηκε κρατώντας το κεφάλι. Η γιαγιά αρνείται. Τότε η εγγονή παίρνει τη γιαγιά στη πλάτη και βγαίνουν από το σπίτι.

    Γιατί; Γιατί να συμβαίνουν όλα αυτά; Γιατί ένα κορίτσι, η Άννα δεκαεπτά ετών ορμώμενη από το ένστικτο της επιβίωσης να ψάχνει δίοδο διαφυγής σαν κυνηγημένο κτήνος σε μια βομβαρδισμένη πόλη κουβαλώντας τη γιαγιά της, εβδομήντα επτά ετών στη πλάτη της μεταμορφώνοντας δυο σώματα σε ένα; Γιατί; Γιατί να υπάρχει αυτό το ΔΙΤΤΟ ΣΩΜΑ του πολέμου που γίνεται ένα με την πανίδα του; Γιατί να γίνονται πόλεμοι σε έναν κόσμο που οι άγιοι δεν μπορούν να ευλογήσουν τα χώματα και την πείνα των κατοίκων;

    Η δευτέρα παρουσία είναι ένα σύγχρονο βιβλίο εμπνευσμένο από αληθινά γεγονότα που συνέβησαν κατά τη διάρκεια του πολέμου στην Ουκρανία και κατά τη διάρκεια βομβαρδισμένων κατοικημένων πόλεων, όπως στη Λωρίδα της Γάζας και σε άλλα σημεία του πλανήτη. Είναι ένα αντιπολεμικό βιβλίο που πάλλεται στους καρδιακούς ρυθμούς των αμάχων πληθυσμών που ψάχνουν αγωνιώδες μια λύτρωση από την φρίκη του, μια δεύτερη ευκαιρία, μια δεύτερα παρουσία.

    Θα μπορούσε να είναι ένα δυστοπικό μυθιστόρημα με έντονα ρεαλιστικά στοιχεία, μια κοινωνία που είναι ανεπιθύμητη ή τρομακτική, αλλά συνάμα ελκυστική μαγνητίζοντας αρκετούς αναγνώστες, λόγω της αληθοφάνειας της. Όμως οι συμβολισμοί που χρησιμοποιούνται από τη δημιουργό ώστε να δώσει έμφαση στο περιβάλλον όπου αναπτύσσεται η ιστορία, ομολογώ ότι είναι το κλειδί της επιτυχίας του συγκεκριμένου βιβλίου. Η ιδιαίτερη προσέγγιση του θέματος από την κυρία Γκανάσου  προκαλεί το ενδιαφέρον του παρατηρητικού βιβλιόφιλου. Η γλώσσα που χρησιμοποιείται είναι ξεχωριστή, κοφτή σαν λεπίδα όπου απαιτείται, σύγχρονη, αλληγορική, αλλά ζωντανή κρατώντας με  το ύφος της η κυρία Γκανάσου την καθολικότητα της θεματικής της. Η δευτέρα παρουσία είναι μια τολμηρή καταγγελία του καπιταλιστικού κόσμου, της σύγχρονης κοινωνικής, πολιτισμικής, πολιτικής και  ιστορικής  παρωδίας του 21 αιώνα. 

    

    Όμως τι το ιδιαίτερο υπάρχει στη δευτέρα παρουσία που το κάνει ξεχωριστό; Το ενδιαφέρον σε αυτό το βιβλίο είναι ότι δεν υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο πλαίσιο αφήγησης, ο χρόνος και ο τόπος όπου διαδραματίζεται η ιστορία μας μπορεί να αφορά όλους τους σύγχρονους πολιτισμένους πολέμους, όλες τις βομβαρδισμένες πόλεις, όλους τους απεγνωσμένους κατοίκους. Οι υποσχέσεις που δέχονται από κυβερνήσεις, υποσχέσεις για καταφύγια, για τροφή, για νερό και για φάρμακα, στην ουσία δεν υπάρχουν, τίποτα από τα λεγόμενα τους δεν υλοποιείται. Οι άμαχοι πληθυσμοί εισέρχονται σε ένα αγώνα επιβίωσης, μαχόμενοι όπως τα άγρια θηρία καταβροχθίζοντας οτιδήποτε βρεθεί στο πέρασμα τους, ακόμη και τον ίδιο τους τον εαυτό… για να σωθούν!!!!

    Η κ. Τζούλια Γκανάσου αφουγκράζεται τον ήχο της κοινωνίας, τραβώντας  το δικό της κουπί στη λογοτεχνική βάρκα της δίνοντας στο κοινό ένα βιβλίο που διαφέρει, λόγω ύφους. Μεταβιβάζει την ανησυχία της μέσω της γραφής της δίνοντας γροθιά στην κοίτη του κτήνους, στην εμπορευματοποίηση του γυναικείου σώματος. Η πρωτοτυπία του βιβλίου στηρίζεται στον τρόπο έκφρασης όπου οι λέξεις χρησιμοποιούν χρώματα δημιουργώντας εικόνες. Οι αναγνώστες των πολιτισμένων κρατών από την ασφάλεια του καναπέ τους  διαβάζουν το κείμενο παρατηρώντας τους ήρωες να εύχονται μια ανάσταση ψυχών, ανθρωπίνων ψυχών των δικών τους!  

    Η δευτέρα παρουσία είναι ένα ενδιαφέρον αντιπολεμικό βιβλίο με κεντρικές ηρωίδες γυναίκες που τα σώματα τους ενώνονται δημιουργώντας γέφυρες ανάμεσα στον παλιό με τον καινούργιο κόσμο, ανάμεσα στα νιάτα με τα γερατειά, στη νέα γενιά με την παλιά. Η μεταμόρφωση ενός διττού σώματος όπου τρέχει με τα πόδια της νεότητας, με την ορμώμενη ψυχή της νιότης, με τη δύναμη της εφηβικής επανάστασης, η οποία έχει ανάγκη όπως η δίψα το νερό, την εμπειρία των μεγαλύτερων για να φθάσει σε ένα φιλικό έδαφος χωρίς φόβο είναι άκρως συναρπαστικό.

Πώς να είσαι άγιος χωρίς Θεό; Άννα; Πεινάω...

    Το διττό σώμα ψάχνει καταφύγιο παραμορφώνοντας τη βάση του στελέχους του, όπως ο ίδιος ο πόλεμος παραμορφώνει τους ανθρώπους. Όλοι φοράνε μάσκες στο πρώτο μέρος του βιβλίου παίζοντας ως ερασιτέχνες ηθοποιοί σε έναν αγώνα επιβίωσης όπου  η ζωή μου είναι ο θάνατός σου συνεχίζοντας το παιχνίδι θησαυρού όπου δημιουργεί ένα παράξενο αγόρι καλύπτοντας το πρόσωπό του με μια μάσκα, μια μάσκα πάπιας κατευθύνοντας με το δικό του τρόπο τη ροή της πλοκής σε σπηλιές και σε λαγούμια που δεν τα βλέπει αχτίδα φωτός.

    Το μονοπάτι της σπηλιάς χαράζεται με ανθρώπινα υγρά αφορίζοντας όλες τις ζωώδες κραυγές για μια ανακούφιση, για μια στιγμή ηρεμίας χωρίς τρόμο, για ένα μπολ φαγητού και για νερό. Το υπόγειο καταφύγιο που ανοίγεται στις ηρωίδες είναι ένα δώρο που εσωκλείει τη μεγαλύτερη έκπληξη για τους αναγνώστες στο δεύτερο μέρος της ιστορίας μας. Δεν είναι ο παράδεισος, αλλά ένα κολαστήριο χωρίς ηθικές αναστολές στηριζόμενο σε νομοθεσίες που δεν καταστέλλονται ούτε κατά τη διάρκεια του πολέμου. Παρένθετες μητέρες που εισέρχονται στην παραγωγική διαδικασία της εξωσωματικής όπου γενούν κατά παραγγελία παιδιά είναι  το τελικό προϊόν ενός υπόγειου νόμιμου εργοστασίου. Η τροφή τους; Το μητρικό νέκταρ που το γεύονται λαίμαργα όλες τους για να επιβιώσουν. Η συγκλονιστική  στιγμή που διαδραματίζεται στην υπόθεση που μόνο με  τα Σταφύλια της οργής του Τζον Ερνστ Στάινμπεκ μπορεί να συγκριθεί. 

    Παντού υπάρχουν διττά σώματα, της μητέρας που θηλάζει το μωρό, της γυναίκας που κυοφορεί το έμβρυο, η αγκαλιά της γιαγιάς με μια ετοιμόγεννη, όλα διττά σώματα και όλα εις το όνομα του χρήματος και της εκμετάλλευσης του γυναικείου σώματος. Η εμπορευματοποίηση και η αισχροκέρδεια στο μεγαλείο της!!! Πώς να μην χαρακτηρίσεις αυτό το ανάγνωσμα ως φωνή σπαραγμού εκφραζόμενο με την άνεση της σύγχρονης γλώσσας; Όμως το διττό σώμα αγωνίζεται, τρέχει, ματώνει, σκοντάφτει, ουρλιάζει για την ελευθερία του. Το διττό σώμα είναι το θύμα της πολεμικής βίας, το διττό σώμα έχει επαναστατικό χαρακτήρα, έχει ανθρωπιστικό χαρακτήρα, το διττό σώμα ανήκει στην κυρία Τζούλια Γκανάσου που στο προσφέρει στην αγκαλιά σου. 

Θέλω να ζήσω, είπε η Άννα.Τι πρέπει να κάνω;

    Δεν είναι οι στίχοι του τραγουδιού ήταν ένα μικρό καράβι όπου τραγουδούσαμε με στεντόρεια φωνή στην παιδική μας ηλικία, αλλά είναι ένα κείμενο με λέξεις  αναδυόμενο μέσα από συμβολισμούς σε έναν δυστοπικό κόσμο όπου η επιστημονική φαντασία του κλείνει το μάτι, χαμογελώντας στο μαγικό ρεαλισμό αλλά και ωθώντας τον αναγνώστη να το διαβάζει απνευστί. Έτσι στο τέλος της ανάγνωσης νιώθεις την αλλαγή βγαίνοντας στους δρόμους, περπατώντας και φορώντας το καινούργιο πανωφόρι της σκέψης σου πως οφείλεις να  αγωνίζεσαι καθημερινά για τη δεύτερη ευκαιρία, να μην σταματάς ούτε μια στιγμή να παραμένεις άνθρωπος συγκατοικώντας με όλα τα ζώα της ζούγκλας, της πολιτισμένης κοινωνίας, νικώντας τα με τη δύναμη της ευγένειας, της αλληλοβοήθειας και της συνεργασίας. Ίσως μπορέσεις να ελπίσεις και να οραματιστείς ένα καλύτερο αύριο! Ίσως!

Θα σου φτιαξω μια χώρα που δεν θα σε πληγώνει...

ΒΙΒΛΙΟ: δευτέρα παρουσία (Η ΣΕΛΙΔΑ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: ΤΖΟΥΛΙΑ ΓΚΑΝΑΣΟΥ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ : ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗΣ

ΚΡΙΤΙΚΗ: ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΑΡΙΣΣΗ

Τζούλια Γκανάσου

    Η Τζούλια Γκανάσου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1978. Σπούδασε Πληροφορική στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, Λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης και στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου και Ευρωπαϊκό Πολιτισμό στο ΕΑΠ. Βιοπορίζεται από την Πληροφορική.

    Έχει εκδώσει πέντε έργα πεζογραφίας. Το τρίτο βιβλίο της, Ως το τέλος, ήταν υποψήφιο για το Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας 2014 και το Βραβείο Νέου Λογοτέχνη 2013 του περιοδικού Κλεψύδρα. Η νουβέλα Γονυπετείς (Γ΄ έκδοση) απέσπασε το Βραβείο Μεσόγειος 2018 από το Πανεπιστήμιο του Έξετερ και το Βραβείο Διηγήματος στα Βραβεία Βιβλίου Public 2018. Το βιβλίο Γόνιμες Μέρες (Β΄ έκδοση) ήταν υποψήφιο για το Βραβείο Ιστορίες Εγκλεισμού 2021 του περιοδικού World Literature Today και το Βραβείο Μυθιστορήματος στα Βραβεία Βιβλίου Public 2022.

    Διηγήματα και κείμενά της δημοσιεύονται σε εφημερίδες και ιστότοπους πολιτισμού και έχουν συμπεριληφθεί σε εκδόσεις και λογοτεχνικά φεστιβάλ στην Ελλάδα, τη Μεγάλη Βρετανία και τη Γαλλία (Διεθνές Λογοτεχνικό Φεστιβάλ Dasein, Φεστιβάλ Νέων Λογοτεχνών Αθήνας, Φεστιβάλ Νέων Καλλιτεχνών Γλασκώβης, Φεστιβάλ Βιβλίου Νίκαιας Γαλλίας, Fringe Festival Εδιμβούργου και άλλα).

Μυθιστόρημα/ Περιγραφή

Μια πόλη βομβαρδίζεται. Η δεκαεφτάχρονη Άννα και η Όλγα, η γιαγιά της, βρίσκονται στο άδειο σαλόνι του σπιτιού τους. Το κορίτσι προτείνει να φύγουν, να βρουν καταφύγιο. Η γιαγιά αρνείται. Η Άννα διαπιστώνει ότι τα πόδια της Όλγας έχουν παραλύσει. Τότε η εγγονή παίρνει τη γιαγιά στην πλάτη και βγαίνουν από το σπίτι.

Οι δύο γυναίκες σαν ένα σώμα θα έρθουν αντιμέτωπες με την αποσύνθεση ενός κόσμου, με σκιές και αγρίμια με αποκριάτικες μάσκες, με παρένθετες μητέρες και καταφύγια-φυλακές, με παιδομάζωμα, αλλά και με κάθε λογής όμορφα πλάσματα, προσπαθώντας να επιζήσουν.

Θα φτάσουν, άραγε, στα σύνορα; Και τι θα θυσιάσουν;

Μια ιστορία επιβίωσης σε μια βομβαρδιζόμενη χώρα. Μια περιπέτεια ενηλικίωσης στις φλόγες του πολέμου. Ένας αγώνας διεκδίκησης των πλέον δεδομένων, του νερού, της τροφής, της στέγης, της ασφάλειας, της αγάπης, και κάποιων όχι και τόσο αυτονόητων, της ελευθερίας, της δικαιοσύνης, της αλληλεγγύης, της ειρήνης, της ίδιας της ζωής.

Το βιβλίο είναι εμπνευσμένο από αληθινά γεγονότα που συνέβησαν κατά τη διάρκεια του πολέμου στην Ουκρανία και κατά τη διάρκεια βομβαρδισμών κατοικημένων πόλεων, όπως στη Λωρίδα της Γάζας και σε άλλα σημεία του πλανήτη. Η ιστορία και τα πρόσωπα είναι προϊόντα μυθοπλασίας.

 Για το Love Book Diary