ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΜΑΡΙΚΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΜΥΡΝΗ ΣΤΗΝ ΚΟΚΚΙΝΙΑ

 

Ένας άνθρωπος που η μοναξιά, ο αγώνας της επιβίωσης, η πάλη της στη ζωή κι ο πόνος της την έκαναν να είναι μέσα μου η Άνθρωπος Μαρίκα. Τα τραγούδια αφηγούνται τη σύντομη αλλά γεμάτη ζωή μιας γυναίκας που θα μπορούσε να είναι η Μαρίκα Νίνου. Είναι η άνθρωπος Μαρίκα.

Σάκης Σερέφας.

Ο συγγραφέας Σάκης Σερέφας κάνει κάτι μοναδικό και εξαιρετικό μέσα σε ένα τόσο λιγοσέλιδο βιβλίο με ένα άκρως ιδιαίτερο τρόπο γραφής. Μέσα από ζωντανή και αφηγηματική γραφή σε ταξιδεύει σε μία σύντομη διαδρομή, που όμως πρέπει να βάλεις την ζώνη ασφαλείας στο αυτοκίνητο σου πριν ξεκινήσεις. Επίσης θα μπορούσα να περιγράψω τον τρόπο του λίγο σατιρικό ή καλύτερα θεατρικό, αλλά μπορώ να σας πω ειλικρινά ότι λάτρεψα το πνεύμα του σε αρκετά σημεία , το οποίο με έκανε να θέλω να διαβάσω το βιβλίο απνευστί και έτσι έγινε. Με μία ανάσα το διάβασα και μπορείς να το διαβάσεις και εσύ, μέσα σε μία ωρίτσα άντε και δυο αν πίνεις και καφέ … Θα σου ομολογήσω ότι οι σελίδες μπορεί να είναι λίγες αλλά μετά θα ψάχνεις για ώρες την ζωή της Μαρίκας, γιατί θα σου έχει περάσει το μικρόβιο να μάθεις περισσότερα. Δεν θίγει ευαίσθητα θέματα αλλά υμνεί με τον χαρακτηριστικό του τρόπο το μπρίο της, το κέφι της αλλά πάνω από όλα τον πόνο της. Γεννήθηκα για να πονώ τραγουδάει το 54’ και ίσως η τέχνη της να ταυτίστηκε με την ζωή της και την εποχή της.

Γεννήθηκα για να πονώ και για να τυραννιέμαι

την ώρα που σε γνώρισα βαριά την καταριέμαι

1954, Τραγούδι του Βασίλη Τσιτσάνη...στίχοι Κώστα Βίρβου

Να το ξέρεις: του καθενός ο τέντζερης καπακωμένος βράζει, από τον πιο σπουδαίο το βασιλιά μέχρι το τελευταίο το φτωχαδάκι, το πιο παρακατιανό.

Ο ΑΝΡΘΡΩΠΟΣ ΜΑΡΙΚΑ, ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΜΥΡΝΗ ΣΤΗΝ ΚΟΚΚΙΝΙΑ μου έδωσε την δυνατότητα να αφιερώσω χρόνο για να μάθω για την ζωή της Μαρίκας όπως προανέφερα και ευχαριστώ τον κύριο Σερέφα που μου έδωσε μέσα από το πεζογράφημα του, την αφορμή να γνωρίσω έναν άνθρωπο, ένα σύμβολο που πολέμησε από την ημέρα που γεννήθηκε…… δεν θα μπορούσα να γράψω άποψη για ένα αντικείμενο που δεν γνωρίζω καλά αλλά μπορώ να προσπαθήσω να μάθω πράγματα για να σας πω…

Το βιβλίο του συγγραφέα Σάκη Σερέφα για τη Μαρίκα Νίνου (Ευαγγελία Αταμιάν) εσωκλείει μέσα σε 118 σελίδες την ιστορία της στην Ελλάδα. Η Μαρίκα γεννήθηκε μέσα στο βαπόρι το 1922, το οποίο  μετέφερε τους πρόσφυγες από τη Σμύρνη στον Πειραιά και βαφτίστηκε Ευαγγελία, όπως ήταν και το όνομα του βαποριού. Στην Ελλάδα εγκαταστάθηκαν στην κοκκινιά ιδού και ο τίτλος. Ο αναγνώστης νιώθει μέσα από τις λέξεις του κειμένου τα χρόνια μετά από τη μικρασιατική καταστροφή μέχρι τα μεταπολεμικά. 

Αντιλαλούνε τα βουνά - Μαρίκα Νίνου, Σταύρος Τζουανάκος, Πρόδρομος Τσαουσάκης, Σπύρος Ευσταθίου (1951).

Αντιλαλούνε τα βουνά, σαν κλαίω εγώ τα δειλινά.

Περνούν οι ώρες θλιβερές σ’ ένα παλιό ρολόι,

κι εγώ τους αναστεναγμούς τους παίζω κομπολόι.

Την Μαρίκα Νίνου οι περισσότεροι αναγνώστες την γνωρίζουμε δίπλα στον Βασίλη Τσιτσάνη να τραγουδά στο πάλκο γνωστές επιτυχίες όπως : Τι σήμερα, τι αύριο, τι τώρα; Ας καθαρίσουμε μια ώρα αρχύτερα. Του χωρισμού μας έφτασε η ώρα, μπορεί και για τους δυο να 'ναι καλύτερα ή Την ταμπακέρα σου δεν έπρεπε να πάρω γιατί τη βλέπω και βαθιά μελαγχολώ Μέχρι που σκέφτομαι να κόψω το τσιγάρο για να σε διώξω μια στιγμή απ' το μυαλό. Ο Βασίλης Τσιτάνης είχε πει για τη Μαρίκα Νίνου: << Όταν τραγουδούσε κυριολεκτικά καθήλωνε τον κόσμο.>>

Όμως πόσοι γνωρίζουμε την ζωή της; Αυτή την πολύχρωμη κλωστή δεμένη που κόπηκε πολύ γρήγορα σε ηλικία 35 ετών και ενώ άστραφτε το αστέρι της σκοτείνιασε και έσβησε; Δεν γνωρίζουμε πολλά και ούτε έχουν καταγραφεί κάποια έντυπα, ούτε μία συνέντευξή της και είναι πραγματικά αξιοπερίεργο.

Σύρμα πάνω σύρμα κάτω παίζω εγώ τον μπαγλαμά

και η βλάμισσα χορεύει όμορφο καρσιλαμά

Παλαμάκια παλαμάκια να χτυπούν τα τακουνάκια να κτυπούν τα τακουνάκια στο τσιμέντο στα πλακάκια

Παλαμάκια - Μαρίκα Νίνου 1951(Γ.Μητσάκη)

Η γνωριμία της Μαρίκας με τον Μανώλη Χιώτη ήταν το δισκογραφικό εισιτήριο της με τα τραγούδια Ώρες Κρυφοκοιτάζω και  Θα στο πω το μυστικό μου. Συνεχίζει με Περπινιάδη, με Παπαϊωάννου, με Μητσάκη και με Τσιτσάνη. Η συνεργασία της με τον Τσιτσάνη έμεινε στην ιστορία σαν θρυλική, για αυτό οι νεώτεροι την έχουν ταυτίσει με αυτό το καλλιτεχνικό θηρίο.

Συνθέτης Χιώτης Έτος 1948 με Νίνου. Ώρες Κρυφοκοιτάζω.

Ώρες τώρα σε κρυφοκοιτάζω, γίνουμαι μπουρλότο, νευριάζω, αφού το παιδεύεις και το κοροϊδεύεις….

Η Μαρίκα Νίνου (Αρμενικής καταγωγής) είχε από τις πιο χαρακτηριστικές φωνές που αγαπήθηκε και συνεχίζει να αγαπιέται όχι για τον ήχο της φωνής της, αλλά για την ψυχή που έβγαζε όταν τραγουδούσε!! Απόψε κάνεις μπαμ …..  τραγουδούσε και έβαζε μπουρλότο στις νύχτες της Αθήνας στο μαγαζί του Τζίμι του χοντρού και όχι μόνο. Όλα τα αρχοντορεμπέτικα τα πέρασε και σε άλλα κοινωνικά στρώματα. Όμως έφυγε πολύ νωρίς το 1955 σε ηλικία μόλις 35 ετών πάρα, μα πάρα πολύ νέα. Η ζωή της ενέπνευσε το σενάριο για την ταινία ‘’Ρεμπέτικο’’.

Σαν άστρο εβασίλεψε.

Θα μπορούσε να είναι η Μαρίκα Νίνου.

Είναι η άνθρωπος Μαρίκα.

Βιβλίο: ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΜΑΡΙΚΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΜΥΡΝΗ ΣΤΗΝ ΚΟΚΚΙΝΙΑ (Η ΣΕΛΙΔΑ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)

Συγγραφέας: Σάκης Σερέφας

Εκδόσεις : Μεταίχμιο (www.metaixmio.gr)

Love Book Diary : Παρασκευή Παρίσση

Σάκης Σερέφας

    Ο Σάκης Σερέφας έχει εκδώσει 70 βιβλία µε ποίηση, πεζογραφία, θέατρο, µελέτες για πόλεις, για τόπους και για ποιητές, µεταφράσεις και ανθολογίες, βιβλία για παιδιά. Θεατρικά έργα του έχουν ανέβει στο Εθνικό Θέατρο, στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, στο Φεστιβάλ Αθηνών-Επιδαύρου, στο Φεστιβάλ Φιλίππων-Καβάλας, στο Θέατρο Τέχνης «Κάρολος Κουν», στην Πειραµατική Σκηνή της «Τέχνης», στο Tristan Bates Theatre (Λονδίνο, σε αγγλική µετάφραση) και αλλού. Το θεατρικό έργο του Μαµ τιµήθηκε µε το Βραβείο ελληνικού έργου «Κάρολος Κουν 2007», της Ένωσης Ελλήνων Θεατρικών Κριτικών. Το θεατρικό έργο του Αποστολή στον πλανήτη Γη τιµήθηκε µε το Βραβείο του Υπουργείου Πολιτισµού για το 2007. Το βιβλίο του Ένας δεινόσαυρος στο µπαλκόνι µου τιµήθηκε µε το Κρατικό Βραβείο Βιβλίου Γνώσεων για Παιδιά, 2008. Το βιβλίο του Μια τρύπα στο νερό τιµήθηκε µε το Βραβείο «Πηνελόπη Μαξίµου» για το 2012 από τον Κύκλο του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου. Το 2015 τιµήθηκε µε το Κρατικό Βραβείο Παιδικού Λογοτεχνικού Βιβλίου για το βιβλίο του Δρόµο παίρνω, δρόµο αφήνω. Το θεατρικό έργο του Χέρια τιµήθηκε µε το Βραβείο συγγραφής θεατρικού έργου µικρής φόρµας στον διεθνή διαγωνισµό του Διεθνούς Φεστιβάλ Αναλόγιο 2021 µε θέµα: «200 χρόνια Επανάσταση; Ξαναγράφοντας τους αρχαίους µύθους σήµερα».

Γεννήθηκα για να πονώ και για να τυραννιέμαι

την ώρα που σε γνώρισα βαριά την καταριέμαι

1954, Τραγούδι του Βασίλη Τσιτσάνη...στίχοι Κώστα Βίρβου

Περιγραφή βιβλίου

1922. Γέννηση πάνω στο καράβι που φέρνει την Αρμένισσα μάνα πρόσφυγα από τη Μικρά Ασία στον Πειραιά. Ο παππούς φρεσκοσφαγμένος στο μικρασιάτικο χασαπαριό. Το βρεφούδι μεγαλώνει και μαγεύει με τη φωνή του τον κοσμάκη όταν ψέλνει στην αρμένικη εκκλησία του Σουρπ Αγκόπ, του Αγίου Ιακώβου. Γυναίκες που δεν βγάζουν ποτέ από πάνω τους τα άσπρα γάντια. Γιατί; Δικτατορία Μεταξά, νεολαία Μεταξά, Σκαπανείς και Φαλαγγίτες. Ζογκλερικά στο Φάληρο με τον άντρα και το παιδί της. Είναι το “Ντούο Νίνο και Μισό”. Η πρώτη της ηχογράφηση. Ώρες τώρα σε κρυφοκοιτάζω. Εμφύλιος. Βομβαρδιστικά Χελντάιβερς καθέτου εφορμήσεως. Ναπάλμ στον Γράμμο. Ο Τραυματίας. Γνωριμία με τον Βασίλη της ζωής της. Μαζί στο πάλκο στου Τζίμη του Χοντρού. Τα καβουράκια. Ο Πόλεμος της Κορέας και το σπίτι στο Αιγάλεω. Απόψε κάνεις μπαμ. Το πεπρωμένο της χαραγμένο πάνω στον 38ο βόρειο παράλληλο. Οι Ελληνίδες ψηφίζουν πρώτη φορά στις δημοτικές εκλογές. Η γυναίκα που ψηφίζει. Τουρνέ στην Κωνσταντινούπολη και στη Σμύρνη. Στο Τούνεζι, στην Μπαρμπαριά. Ένα πιάνο στον βυθό. Σεπτεμβριανά στην Κωνσταντινούπολη. Φωτογραφικά φιλμς κρυμμένα σε τάφους. Καρκίνος. Μόνη. Τι σήμερα, τι αύριο, τι τώρα. Γλάροι κρώζουν δυσοίωνα από πάνω της στη Νέα Υόρκη. Ρεστοράν-μπαρ Νέον Βυζάντιον, 42ος Δρόμος. Με γέρασε η ξενιτιά. Νοσοκομεία. Βέρι βέρι μπαντ. Μόνη. Δολάρια πάνω στη σόλα με την τσίχλα. Γεννήθηκα για να πονώ. Αίμα στην πίστα.

1957. Το λαπαδιάζει το κόλλυβο η φρυγανιά; Κηδεία. Μόνη. Χωρίς εκείνον.

 

Σαν άστρο εβασίλεψε.

Θα μπορούσε να είναι η Μαρίκα Νίνου.

Είναι η άνθρωπος Μαρίκα.

Αντιλαλούνε τα βουνά - Μαρίκα Νίνου, Σταύρος Τζουανάκος, Πρόδρομος Τσαουσάκης, Σπύρος Ευσταθίου (1951).

ΣΥΝΤΑΓΗ που υπάρχει στο βιβλίο:

ΥΓ: Χαρισά ( κότα με σιτάρι, αρμένικη συνταγή) 

Υλικά

 

3 κούπες αποφλοιωμένο σιτάρι που θα το έχετε μουσκέψει για 12 ώρες

 

1 μία κότα, κομμένη σε μερίδες

 

1 κουταλιά της σούπας αλάτι, 1 μέτριο κρεμμύδι ψιλοκομμένο

 

150-200 γραμμάρια λιωμένο βούτυρο, κόκκινο πιπέρι, κύμινο,

 

9-10 κούπες νερό

 

Εκτέλεση

 

    Βάζουμε το κρέας στην κατσαρόλα και τη γεμίζουμε με το νερό. Προσθέτουμε το αλάτι και το βράζουμε μέχρι να δημιουργηθεί αφρός. Αφαιρούμε τον αφρό με μια τρυπητή κουτάλα και αφήνουμε το κρέας να ψηθεί καλά, μέχρι να μαλακώσει. Αφού ψηθεί το κρέας, το σουρώνουμε και κρατάμε το ζουμί του. Μαδάμε το κρέας με τα χέρια σε λεπτές ίνες, αφαιρώντας παράλληλα κόκκαλα και λίπη, αν υπάρχουν. Σουρώνουμε το σιτάρι που είχαμε μουσκέψει και το ζυμώνουμε με το κρέας και το ψιλοκομμένο κρεμμύδι για αρκετή ώρα, μέχρι να ενωθούν τα υλικά. Προσθέτουμε το ζουμί που είχαμε κρατήσει και σιγοβράζουμε το φαγητό σε χαμηλή φωτιά για 1-1,5 ώρα, μέχρι να φουσκώσει το σιτάρι. Αφού ψηθεί, πάντα σε χαμηλή φωτιά ανακατεύουμε αρκετή ώρα με ξύλινη κουτάλα το φαγητό, για να γίνει ομοιογενές το μείγμα. Αν είναι πολύ σφιχτό, προσθέτουμε λίγο καυτό νερό. Προσθέτουμε το λιωμένο βούτυρο, λίγο κόκκινο πιπέρι και συνεχίζουμε να ανακατεύουμε στη χαμηλή φωτιά. Αφού ανακατέψουμε 5-10 λεπτά, σβήνουμε τη φωτιά. Σερβίρουμε το φαγητό ζεστό, προσθέτοντας σε κάθε μερίδα μια κουταλιά της σούπας καμένο βούτυρο, κόκκινο πιπέρι και κύμινο.