ΑΓΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗΣ

 ΑΓΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗΣ:ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΠΑΡΙΣΣΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ

Έχω την χαρά να φιλοξενώ έναν αναγνώστη που παρακολουθώ αρκετό καιρό, μου αρέσουν οι απόψεις του και οι επιλογές του στα βιβλία .

Σήμερα θα γνωρίσουμε τον κύριο Άγη Αθανασιάδη.

Καλώς ήρθατε στο Love Book Diary

Καλώς σας βρήκα και συγχαρητήρια για την προσπάθεια.

Πριν ξεκινήσουμε την συζήτηση μας πείτε μας δυο λόγια για εσάς για να σας μάθει καλύτερα το αναγνωστικό μας κοινό.

Είμαι 62 ετών και μέχρι πρότινος, ήμουν συνιδιοκτήτης του Βιβλιοπωλείου/Καφέ Booktalks, στο Παλαιό Φάληρο, που άνοιξε το 2013. Τώρα βρίσκομαι σε αναζήτηση επαγγελματικής στέγης, στον χώρο του βιβλίου. Η επαγγελματική μου διαδρομή μέχρι το 2013 αφορούσε άλλους χώρους που αφορούσαν κυρίως τεχνολογία και ταξιδιωτικές υπηρεσίες. Έχω ταξιδέψει πολύ, είτε λόγω επαγγελματικών υποχρεώσεων, είτε ως ταξιδιώτης, λατρεύω τον κινηματογράφο και την μουσική, ενώ είμαι φανατικός οπαδός της ΑΕΚ.

Τι είναι η ανάγνωση για εσάς και ο κόσμος της Λογοτεχνίας ;

Αυτοπροσδιορίζομαι ως «junky» της λογοτεχνίας και η ανάγνωση είναι ένα πολύ βασικό κομμάτι της μέρας μου αποτελώντας τρόπο ζωής . Διαβάζω περίπου 2 βιβλία την βδομάδα, η ανάγνωση είναι η ψυχοθεραπεία μου και ο προσωπικός μου ιδιωτικός χώρος. Δεν μπορώ να φανταστώ τη ζωή μου, χωρίς να διαβάζω κυρίως Λογοτεχνία, αφού αυτό το είδος λατρεύω και δεν μπορώ να το απαρνηθώ ακόμα κι όταν διαβάζω κάποιο Ιστορικό ή Πολιτικό βιβλίο, έχω πάντα δίπλα μου κι ένα Λογοτεχνικό. Ο κόσμος της Λογοτεχνίας, είναι ένα πλήρες και ζωντανό σύμπαν, όπου εκεί έχουν γραφτεί και ειπωθεί τα πάντα.

 Πότε ξεκινήσατε το αναγνωστικό σας ταξίδι και ποιο βιβλίο ήταν αυτό που σας συγκλόνισε για να αγαπήσετε τη Λογοτεχνία;

Διαβάζω από πολύ μικρός, στην αρχή παιδική και εφηβική λογοτεχνία και αργότερα (στα χρόνια του Λυκείου) πολλά pulp αστυνομικά, σε μορφή Βίπερ, που τότε κυκλοφορούσαν στα περίπτερα (προς 14 δραχμές), από εκεί όμως προμηθευόμουν και βιβλία που δεν γνώριζα ότι ήταν τόσο σημαντικά, διότι οι εκδ. Βίπερ έβγαζαν κυριολεκτικά κάθε είδους λογοτεχνία. Μέσα στην εφηβεία μου λοιπόν, μυήθηκα στην Λογοτεχνία τελείως άναρχα και απρογραμμάτιστα, κυριολεκτικά ότι έπεφτε στα χέρια μου. Συστηματικά, άρχιζα να διαβάζω στα 19-20, κυρίως μετά την ανάγνωση του «ΜΗΔΕΝ ΚΑΙ ΤΟ ΑΠΕΙΡΟ» του Άρθουρ Κέστλερ και του «ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΚΑΙ ΠΟΝΤΙΚΙΑ» του Στάινμπεκ, βιβλία που με συγκλόνισαν και με έκαναν να στραφώ ολοκληρωτικά στην Λογοτεχνία.

                         

 Μεγαλώσατε σε ένα περιβάλλον που υπήρχαν βιβλία γύρω σας ;Συνήθως οι άνθρωποι που έχουν λογοτεχνικά ερεθίσματα από μικρή ηλικία διαβάζουν και στην ενήλικη ζωή τους;

Μεγάλωσα σε ένα αστικό σπίτι – ο πατέρας ήταν καπετάνιος του Εμπορικού Ναυτικού και είχε κάποια βιβλία, αλλά κυρίως κρατούσε τα παλιά τεύχη (από την δεκαετία του ’50) των Κλασσικών Εικονογραφημένων, τα οποία διάβαζα συνεχώς και άπειρες φορές το καθένα. Από τότε, δεν μπορώ να ξεφύγω από τις εικόνες που επανέρχονται στη μνήμη μου, όταν διαβάζω Ντίκενς (για μένα ο Πιπ από τις «Μεγάλες Προσδοκίες» θα έχει πάντα τη μορφή που τον «πρωτοσυνάντησα» μέσα από τις γκροτέσκες αναπαραστάσεις των «Κλασσικών…».

Συνήθως αυτοί που διαβάζουν από μικροί και έχουν λογοτεχνικά ερεθίσματα, διαβάζουν και όταν μεγαλώνουν, αλλά το πόσο και το τι διαβάζουν είναι ένα ζήτημα.

                                                                 

 Ποιο είδος λογοτεχνίας αγαπάτε περισσότερο και γιατί. Πείτε μας δυο βιβλία για να διαβάσουν οι αναγνώστες μας.

Προτιμώ την κλασσική (Αγγλοσαξωνική κυρίως) Λογοτεχνία του 19ου αιώνα και την Αμερικάνικη και Ευρωπαϊκή λογοτεχνία του Μεσοπολέμου, γενικότερα τις «μεγάλες αφηγήσεις», χωρίς να είμαι δογματικός και με την νεότερη λογοτεχνία. Πάντα βγαίνουν και θα βγαίνουν εξαιρετικά βιβλία. Μου αρέσουν τα βιβλία που θίγουν πολλά θέματα (κοινωνικά, πολιτικά, ψυχολογικά) και στα μεγάλα λογοτεχνικά έργα του παρελθόντος, βρίσκουμε ακριβώς αυτή την υπέροχη μίξη, ύφους και γλώσσας, αναπαράστασης της εποχής, στοχαστικότητας και δυναμισμού που κάνουν αυτά τα βιβλία κλασσικά και απαραίτητα. Δύο βιβλία; Μπορώ να αναφέρω 102 βιβλία χαλαρά, οπότε ο αριθμός 2 είναι πολύ δεσμευτικός. Τέλος πάντων, δύο αγαπημένα βιβλία που θα πρέπει να διαβάσει ο συνεπής αναγνώστης, είναι το «ΕΓΚΛΗΜΑ ΚΑΙ ΤΙΜΩΡΙΑ» του Ντοστογιέφσκι και το «ΚΑΘΩΣ ΨΥΧΟΡΡΑΓΩ» του Φώκνερ .

                                              

 Κύριε Αθανασιάδη τι είναι καλό βιβλίο για εσάς; Τι στοιχεία θα πρέπει να έχει για να είναι εμβληματικό ένα βιβλίο; Θα ήθελα να μας πείτε και έναν τίτλο βιβλίου .

«Καλό βιβλίο» είναι αυτό που δεν προσπαθεί να κοροϊδέψει τον αναγνώστη, που δεν εκβιάζει συναισθήματα και εκείνο που μπορεί να διαβαστεί από μεγάλο εύρος ανθρώπων, κάθε μορφωτικού επιπέδου. Να μη λησμονούμε ότι τα «μεγάλα» λογοτεχνικά έργα του 19ου αιώνα, κυκλοφορούσαν πρώτα σε συνέχειες μέσα από εφημερίδες και περιοδικά για να φτάνουν παντού. «Εμβληματικό» βιβλίο γίνεται μέσα από τον χρόνο και την «πνοή» που έχει, από τις αφηγηματικές τομές που πραγματοποιεί αλλά και από την επίδραση που ασκεί . Είναι εκείνο που μας δονεί και μας ταράζει και είναι «το τσεκούρι που σπάει τον πάγο στη θάλασσα μέσα μας» που έγραψε ο μεγάλος Φραντς Κάφκα. Μιας που τον ανέφερα, «Ο Πύργος» του είναι ο ορισμός του «εμβληματικού» βιβλίου.

                                                      

Η Ελλάδα είναι μία χώρα που έχει ιστορία στη Λογοτεχνία; Τα Λογοτεχνικά μας έργα σημειώνονται μετά την Τουρκοκρατία;

Δεν έχει μεγάλη ιστορία, αλλά έχει να παρουσιάσει πολύ σημαντικά λογοτεχνικά έργα, κυρίως στον τομέα της Ποίησης, που είμαστε ευτυχείς που μπορούμε να απολαμβάνουμε τέτοια ποιητικά μεγέθη στη χώρα μας. Αρκετά χρόνια μετά την Τουρκοκρατία έχουμε ικανή παραγωγή Λογοτεχνίας, τα πρώτα χρόνια μετά την απελευθέρωση είναι πολύ σποραδικές οι προσπάθειες. Έχουν γραφτεί σπουδαία έργα στην ελληνική γλώσσα, στον τομέα του μυθιστορήματος αλλά και στο διήγημα.

 Γράφετε στο προσωπικό σας blog http://librofilo.blogspot.com./  Πως προέκυψε η ιδέα του blog και πως σας φαίνεται ο χώρος του blogging; Οι αναγνώστες μας τι άρθρα θα διαβάσουν στο blog σας;

Η ιδέα του blog, το 2006, προέκυψε σαν ένα παιχνίδι και μια εσωτερική ανάγκη που βρήκε τρόπο έκφρασης – να γράφω δηλαδή για τα βιβλία που διαβάζω, παρά να κρατάω σημειώσεις γι’αυτά όπως έκανα στο παρελθόν. Όπως περνούσαν οι μήνες γνωρίστηκα με θαυμάσιους ανθρώπους που λόγω των κειμένων μου, με προσέγγισαν, γίνανε φιλίες που κάποιες κρατάνε ακόμα. Δεν περνάει τις καλύτερες του μέρες το blogging, δείχνει μάλλον ξεπερασμένο ως είδος, παρότι δεν έχει καμία δέσμευση ως προς τον αριθμό των λέξεων και το εύρος των κειμένων, αλλά ο κόσμος προτιμάει μικρά κείμενα, βαριέται να διαβάσει περισσότερες από 200 λέξεις. Στο blog μου γράφω αποκλειστικά κριτικές βιβλίων, μία ή δύο φορές την εβδομάδα.

Τα social media έχουν τεράστια δύναμη στην προβολή προϊόντων. Αν θεωρήσουμε ότι τα βιβλία είναι προϊόντα που προορίζονται για συγκεκριμένο μικρό κοινό, πως ο αναγνώστης θα ανακαλύψει βιβλία που δεν διαφημίζονται τόσο πολύ; Παρατηρείται το φαινόμενο σε ένα πασίγνωστο βιβλίο 300 likes και σε ένα βιβλίο το οποίο δεν έχει προωθηθεί 10 likes.

Καταρχάς ξεχάστε τα Likes…Δεν σημαίνουν απολύτως τίποτα, μπορεί ένας συγγραφέας να πάρει 1000 Likes μόλις ανακοινώσει ότι κυκλοφόρησε το νέο του βιβλίο, και τελικά να μη καταφέρει να πουλήσει ούτε 300 αντίτυπα. Το like είναι εύκολο και πολλές φορές είναι μια σπασμωδική αντίδραση στο scroll-down της οθόνης. Ο έμπειρος αναγνώστης θα βρει και μέσα στον ορυμαγδό διαφημίσεων και καινούριων βιβλίων, αυτό που τον ενδιαφέρει. Τα social media έχουν μεν δύναμη και δυναμική αλλά αποτελούν έναν virtual κόσμο και όχι την αληθινή ζωή, βέβαια παρατηρώ ότι όλη η διαφημιστική εκστρατεία έχει εστιασθεί εκεί, οπότε για τον εκδότη ίσως και να μετράει η εικόνα ενός βιβλίου σε μια παραλία, παρά ένα κείμενο γι’αυτό, την εικόνα όμως την ξεχνάς σε δυο λεπτά, το κείμενο όχι. Τα βιβλία μεν απευθύνονται σε ένα μικρό κοινό, αλλά ο κόσμος που διαβάζει είναι συμπαγής και συνήθως πιστός στις επιλογές του.

 Από την επαφή σας με τους αναγνώστες τι συμπεράσματα έχετε βγάλει για τις προτιμήσεις του αναγνωστικού κοινού; Θα μπορούσαμε τους αναγνώστες να τους κατατάξουμε σε κατηγορίες;

Θα πρέπει να διευκρινίσουμε για ποιους αναγνώστες μιλάμε; Αυτούς που διαβάζουν 10 βιβλία τον χρόνο ή αυτούς που διαβάζουν 100; Υπάρχουν πολλές κατηγορίες αναγνωστών με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, είναι αυτοί που διαβάζουν συστηματικά (και μόνο) αστυνομική λογοτεχνία, είναι εκείνοι που διαβάζουν αισθηματική λογοτεχνία, είναι οι πιο συνειδητοποιημένοι και έμπειροι που κοιτάνε τους πιο απαιτητικούς τίτλους, είναι οι «βουλιμικοί αναγνώστες» (όπως τους αποκαλώ) που θα φροντίσουν με κάθε θυσία της τσέπης τους, να προμηθευτούν ένα βιβλίο που μόλις έχει κυκλοφορήσει και τους ενδιαφέρει ή έχουν διαβάσει γι’αυτό και ενώ τους περιμένουν εκατοντάδες (ή και χιλιάδες) αδιάβαστα στα ράφια των βιβλιοθηκών τους.

 Ποιο χαρακτηριστικό είναι αυτό που πρέπει να έχει ένας συγγραφέας για να ξεχωρίσει στην εποχή του; Θα μπορούσατε να μας προτείνετε κάποιον που ξεχωρίζετε προσωπικά εσείς και γιατί;

Θα πρέπει να γράψει για πράγματα που κατέχει καλά - π.χ. είναι πολύ ελκυστικό να γράψεις για το προσφυγικό, αλλά τι γνωρίζεις γι’ αυτό εκτός από κάποια αρθράκια που διαβάζεις σε ιστοσελίδες ή τις φωτογραφίες που βλέπεις; -, επίσης θα πρέπει να μη φλυαρεί και να είναι ακριβής στο θέμα που θα αναπτύξει – δεν χρειάζεται να τα πει όλα με τη μία και να καταπιαστεί με τα πάντα, επίσης και το κυριότερο, να διαβάζει λογοτεχνία - να διαβάζει πολλή λογοτεχνία και κυρίως τις νέες τάσεις ώστε να συνειδητοποιήσει πως γράφοντας και εκδίδοντας ένα βιβλίο, το πιθανότερο είναι να περάσει απαρατήρητος και κινδυνεύει να διαβαστεί μόνο από το σόι του (αν και δεν είμαι σίγουρος ακόμα και γι’αυτό), τέλος να κάτσει με έναν σοβαρό και σκληρό επιμελητή ώστε να πετάξει τα περιττά και τέλος να βελτιώσει τη γλώσσα του. Προσωπικά ξεχωρίζω πολλούς σύγχρονους Έλληνες συγγραφείς που παλεύουν καλά και με επίγνωση των δυνατοτήτων τους. Δεν θέλω να αναφέρω κανέναν από τους νεότερους γι’ αυτό θα σας πω μόνο για τον Αλέξη Πανσέληνο που παρά την ηλικία του, είναι συγγραφικά νεότατος και δίνει συνεχώς μαθήματα ύφους και οικονομίας λόγου με τα βιβλία του.

                            

 Όταν γράφετε άποψη/κριτική που εστιάζεστε περισσότερο ; Στην γραφή, στην ιστορία ή στους χαρακτήρες;

Σε όλα τα παραπάνω, ίσως πλέον περισσότερο στη γραφή, στο ύφος του συγγραφέα – όχι τόσο στο τι γράφει, αλλά στο πως τα γράφει.

Πιστεύεται ότι υπάρχουν αντικειμενικές κριτικές;

Ναι, υπάρχουν και όχι μόνο οι δικές μου! Είναι μικρό χωριό η Ελλάδα και όλοι γνωριζόμαστε πλέον, οπότε εύκολα μπορεί κάποιος να καταλάβει πότε μια κριτική είναι «αντικειμενική» και πότε όχι.

Θεωρείται ότι τα βιβλία είναι ακριβό σπορ ψυχαγωγίας;

Ως «σπορ ψυχαγωγίας» δεν είναι ακριβό. Ως καταναλωτικό είδος είναι ακριβό αλλά πρέπει να συνυπολογίσουμε τα κόστη που απαιτούνται για ένα βιβλίο και τους παράγοντες που συντελούν σε αυτό. Προσωπικά πιστεύω ότι είναι «ακριβά» τα μικρά σε όγκο βιβλία των 50-60 σελίδων που κοστολογούνται 10-12 ευρώ και όχι τα πολυσέλιδα βιβλία των 400 σελίδων που τιμολογούνται 18-20 ευρώ. Οπότε το «ακριβό» και το «φθηνό» είναι πολύ σχετικό.

Πως σας φαίνεται που τα βιβλία πουλιούνται στα Σούπερ Μάρκετ ;

Δεν έχω πρόβλημα με αυτό, τα βιβλία μπορούν να πουλιούνται όπου υπάρχουν σημεία πώλησης. Κάθε βιβλίο έχει τον αναγνώστη του, αν αυτός πηγαίνει μόνο σε Σούπερ Μάρκετς, εκεί θα τα βρει.

 Καλείτε σε δείπνο δυο συγγραφείς . Ποιοι θα ήταν και γιατί;

Θα καλούσα δύο ζώντες συγγραφείς, παρότι οι συμπάθειές μου και οι προτιμήσεις μου βρίσκονται σε τεθνεώτες, αλλά όταν καλείς σε δείπνο κάποιον πρέπει να γίνεται διάλογος που αν καλούσα τον Φώκνερ και τον Φιτζέραλντ ή τον Ντίκενς και την Σάρλοτ Μπροντέ (απλά παραδείγματα συγγραφέων που λατρεύω δίνω), θα τους φαινόμουν ως εξωγήινος αφού ο κόσμος έχει αλλάξει πάρα πολύ από την εποχή τους. Οπότε θα καλούσα δύο σύγχρονους αγαπημένους μου, τον φοβερό Ισπανό Javier Marias και τον εξαίσιο Ιρλανδό Sebastian Barry, είναι και οι δύο μεταξύ 65 με 70, είναι άνθρωποι του κόσμου και ικανοί να μιλήσουν για οτιδήποτε, θα είχαμε πολλά να πούμε και να πιούμε!

                                 

Τι θα λέγατε στο αναγνωστικό μας κοινό για να απολαμβάνει το Λογοτεχνικό του ταξίδι;

Να είναι απενοχοποιημένο ως προς τις προτιμήσεις του, να έχει υπομονή με το βιβλίο που θα επιλέξει, να μη σκέφτεται να παρατάει βιβλία – το κάθε ανάγνωσμα έχει το χρονικό πλαίσιο που μπορεί να διαβαστεί, αν δεν έχεις την κατάλληλη διάθεση ότι και να επιλέξεις θα πάει χαμένο. Και βέβαια, να διαβάζει, γιατί το διάβασμα λογοτεχνίας είναι το καλύτερο φάρμακο και είναι και covid-free.

Σας ευχαριστώ θερμά!

Για το Love Book Diary

Παρασκευή Παρίσση