ΤΡΙΤΟ ΣΤΕΦΑΝΙ

 

Το σώμα δε γερνάει, αν δεν γεράσει πρώτα η καρδιά!

Ένα από τα κορυφαία βιβλία που αντικατοπτρίζουν την ωμή πραγματικότητα του Νεοέλληνα είναι το Τρίτο Στεφάνι, ένα βιβλίο που δεν είναι μαγειρεμένο με όμορφες λέξεις για να χαϊδέψει τον αναγνώστη, αλλά με χαρακτηριστική γραφή που τον παρασέρνει στα δικά του μονοπάτια με ένα μοναδικό τρόπο που δεν τον συναντάς εύκολα. Η γραφή του Ταχτσή είναι χειμαρρώδης, ζουμερή, σαρκαστική, ζωντανή ,με κάθε λέξη να είναι υπολογισμένη στις σελίδες με τέτοιο τρόπο που να σπάει τα ταμπού της Ελληνικής Λογοτεχνίας και να απογυμνώνει τον καθωσπρεπισμό της κοινωνίας μέσα από δυο γυναίκες την Εκάβη και την Νίνα.

Η Νίνα φόρεσε τρία στεφάνια σε μία χρονική περίοδο που όταν μία γυναίκα έμενε χήρα φορούσε μαύρα ρούχα μέχρι να αποκοιμηθεί και να την πάρουν οι άγγελοι. Μία γυναίκα δυναμική που μπροστά στο δίλλημα να ζήσει χωρίς να έχει τα προς το ζην προτίμησε να ζήσει ανθρώπινα όσο της επέτρεπαν οι συνθήκες της εποχής ( το βιβλίο αναφέρετε σε μία πολύ άσχημη περίοδο πριν και μετά τον 1940) αποφασίζοντας να κάνει όχι ένα, αλλά τρείς γάμους και αν μπορούσε θα έκανε και τέσσερις και δέκα. Ο Ταχτσής έπλασε αυτόν τον ρόλο όχι για να υποτιμήσει τις γυναίκες, αλλά για να απογειώσει την γυναικεία θέληση, δύναμη και να αναδείξει  τα αρώματα των γυναικών που είχε στο οικογενειακό του περιβάλλον. Μέσα από τους έντονους μονολόγους της αναιρείτε ο ανδρισμός κάθε αρσενικού αλλά σατιρίζεται αν μου επιτρέπετε να χρησιμοποιήσω αυτή την λέξη θεσμοί και δόγματα μιας άλλης εποχής. Το αξιοθαύμαστο είναι ότι μέσα από την ‘’ κοροϊδία ‘’ αναιρούνται αλλά ταυτόχρονα δημιουργούνται και  ανανεώνονται θεσμοί και βασικά μοτίβα συμπεριφοράς.  Ο συγγραφέας φοράει την γυναικεία μάσκα της Νίνας, μιλάει μέσα από τα μάτια της και τα χείλη της με  ρεαλιστικό τρόπο και αποδεικνύει ότι  μόνο ένας άντρας θα μπορούσε να κρυφτεί πίσω από αυτήν και να εξιστορήσει μέσα από ένα θηλυκό που περιέχει στοιχεία αρσενικού την ιστορία μας , μιας γυναίκας που διεκδικεί τα θέλω της και τα μπορώ της, χωρίς να φαίνεται ούτε σε μία σελίδα πρόστυχη.

Η προσωπικότητα που είναι πολύ έντονη επίσης είναι η Εκάβη, η οποία επηρέασε την ζωή της από τις ίδιες της τις επιλογές της και η ζωή την μετέτρεψε σε ένα σκληρό μα ταυτόχρονα εύθραυστο άνθρωπο που η γλώσσα του στόματος της έσπαγε κόκκαλα. Κατά την ανάγνωση αναρωτήθηκα πολλές φορές τι ζει αυτή η γυναίκα και πως αντιδράει έτσι, λες και της αρέσει να γεύεται μόνο πόνο και φασαρίες., σαν τους μαγνήτες που έλκουν μικρά ή μεγάλα τεμάχια, αλλά εδώ τα βάσανα αντικαθιστούν κάθε τεμάχιο. Μέσα από την δική της ιστορία ,την οποία εξιστορεί στην Νίνα γνωρίζεις έντονους χαρακτήρες ,πάθη, πόθους και αρρωστημένους ανθρώπους από καταχρήσεις και σεξουαλικές προτιμήσεις. Γυναίκες με πείσμα, με θέλω, με τσαγανό που δεν τους νοιάζει τι θα πει ο κόσμος ζουν το δικό τους δράμα και παρασέρνουν και άλλους στο πέρασμα τους. Για αυτό το βιβλίο είναι μία αίσθηση ζωής, ένας πίνακας που απεικονίζει απογυμνωμένους ανθρώπους που ψάχνουν την θέση τους στην κοινωνία και στην οικογένεια τους και το πιο σημαντικό χρειάζεται να έχεις ωριμότητα για να το κατανοήσεις, εμπειρίες  και να έχεις βασανιστεί λίγο στην ζωή σου.

Ως πότε θα’ μια υποχρεωμένη να την ανέχομαι, να βλέπω την μούρη της , ν’ ακούω την φωνή της, ως πότε; Δεν θα βρεθεί επιτέλους κανένας στραβός χριστιανός να την πάρει ,ν ΄ απαλλαγώ απ’ αυτό το έκτρωμα της φύσεως, που μου άφησε ο πατέρας της για να μ΄ εκδικηθεί.

Μέσα από πρωτοπρόσωπη αφήγηση ο αναγνώστης έρχεται σε επαφή με ένα έντονο μονόλογο, με ένα ζωντανό λεξιλόγιο που στολίζει τις λογοτεχνικές σελίδες του βιβλίου που κρατάει, χωρίς υπεκφυγές και μικροαστισμούς. Μην ξεχνάτε ότι η προσωπικότητα του Ταχτσή ήταν πάρα πολύ έντονη και μπορώ να πω με σιγουριά ότι μόνο ιδιαίτερα άτομα που έχουν ζήσει πολυτάραχα, μπορούν να αποδώσουν χωρίς αναστολές λογοτεχνικά διαμαντάκια. Είναι από τα βιβλία που πρέπει να διαβαστούν από όλους τους αναγνώστες και μαζί με τα κόκκινα βαμμένα μαλλιά του Μουρσελά, που το προτείνω και αυτό αδιαμφισβήτητα νιώθεις τον παλμό του Νεοέλληνα, που κρύβετε πίσω από τα δήθεν και τον καθωσπρεπισμό, ενώ στην ουσία είναι ποταπός και ηθικά ευτελής, που προτιμάει να κρίνει τον συνάνθρωπό του και δεν βλέπει την καμπούρα του λόγω των βαθμών μυωπίας του και τον στραβισμό του, που έχει κατ΄ επιλογή θολώσει το μυαλό του και την αμορφωσιά του.

Το τρίτο Στεφάνι εκδόθηκε από τον ίδιο τον συγγραφέα το 1962 στην Αθήνα, μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες  και απογειώθηκε μετά το 1970.Η επιτυχία του ήταν τόσο τεράστια που έγινε ‘’μπεστ σέλερ ‘’ με πωλήσεις που έφτασαν τότε τα 100.000 αντίτυπα, απήχηση που δεν σταμάτησε εκεί, αλλά το βιβλίο διασκευάστηκε για το θέατρο, για την τηλεόραση και για το ραδιόφωνο. Είναι το μοναδικό του μυθιστόρημα και  έχει εξασφαλίσει την θέση του στο λογοτεχνικό στερέωμα και θα μεγαλώσει πολλές γενιές ακόμη.

Η απήχηση του είναι τεράστια για ένα λόγο και αυτός δεν είναι άλλος από το ότι το βιβλίο είναι σκανδαλιάρικα αληθινό, δεν χαϊδεύει ούτε κουκουλώνει καταστάσεις απλά περιγράφει ωμά την πραγματικότητα. Είναι δεύτερη φορά που το διαβάζω και είμαι σίγουρη ότι θα το ξαναδιαβάσω και θα το φιλτράρω πάλι με διαφορετικό τρόπο. Είμαι από τους αναγνώστες που  εκτιμάω το λογοτεχνικό παιχνίδι του συγγραφέα με το τόσο ζωντανό λεξιλόγιο που χρησιμοποιεί και που το συναντάς μόνο σε τέσσερις τοίχους μιας καμάρας και με τις σεξουαλικές προτιμήσεις των ηρώων και γενικότερα των ανθρώπων που θα πρέπει να είναι τέτοιες ώστε να ζουν στον παράδεισό τους και όχι να κατεβαίνουν στην κόλαση από δική τους επιλογή και όχι μόνο.

Βιβλίο: Τρίτο Στεφάνι ( Η ΣΕΛΙΔΑ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ )

Συγγραφέας: Κώστας Ταχτσης

Εκδόσεις: Ψυχογιός ( https://www.psichogios.gr )

Love Book Diary: Παρασκευή Παρίσση

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ

Ο ΚΩΣΤΑΣ ΤΑΧΤΣΗΣ (1927-1988) σημάδεψε με το συγγραφικό του έργο την ελληνική μεταπολεμική λογοτεχνία. Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη, μεγάλωσε με τη γιαγιά του στην Αθήνα, φοίτησε για δύο χρόνια στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το 1951 εξέδωσε την πρώτη του ποιητική συλλογή και ακολούθησαν άλλες τέσσερις. Από το 1956 ως το 1964 ταξίδεψε σε διάφορα μέρη του κόσμου και εκείνο το χρονικό διάστημα έγραψε το μοναδικό μυθιστόρημά του και εμβληματικό έργο, ΤΟ ΤΡΙΤΟ ΣΤΕΦΑΝΙ, το οποίο εξέδωσε ο ίδιος στην Αθήνα το 1962, μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες και αγαπήθηκε πολύ από το αναγνωστικό κοινό καθότι αποτελούσε μια πιστή απεικόνιση της ζωής του Νεοέλληνα. Το 1988 ο Κώστας Ταχτσής βρέθηκε δολοφονημένος στο σπίτι του υπό ανεξιχνίαστες ακόμη συνθήκες. Από τις Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ κυκλοφορούν επίσης τα έργα του ΤΑ ΡΕΣΤΑ, Η ΓΙΑΓΙΑ ΜΟΥ Η ΑΘΗΝΑ και ΚΑΦΕΝΕΙΟ ΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ – ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΤΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ.

ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

Δε μπορώ, όχι, δε μπορώ να την υποφέρω πια!… Τι πληγή είν’ αυτή που μου ’στειλες, θε μου; Τι αμαρτίες έχω κάνει για να με τιμωρείς τόσο σκληρά; Ως πότε θα την έχω στην καμπούρα μου; Ως πότε θα ’μαι υποχρεωμένη να την ανέχομαι, να βλέπω τη μούρη της, ν’ ακούω τη φωνή της, ως πότε; Δε θα βρεθεί επιτέλους κανένας στραβός χριστιανός να την πάρει, ν’ απαλλαγώ απ’ αυτό το έκτρωμα της φύσεως, που μ’ άφησε ο πατέρας της για να μ’ εκδικηθεί – που χαΐρι και προκοπή να μη δουν εκείνοι που δε μ’ άφησαν να κάνω την έκτρωση!…

ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ

•                           Θεατρική Παράσταση, Τηλεοπτική Προβολή

 

Μπορείτε να παρακολουθήσετε μία εξαιρετική συνέντευξη που είχε δώσει ο Κώστας Ταχτσής στη σειρά εκπομπών λόγου του Σπύρου Δήμου στην ΕΡΤ 2

Στη συνέχεια το 1995 μεταφέρθηκε με πιστότητα στην τηλεόραση από τον ΑΝΤ1 σε σκηνοθεσία του Γιάννη Δαλιανίδη με την Νένα Μεντή στο ρόλο της Νίνας και τη Λήδα Πρωτοψάλτη στο ρόλο της Εκάβης.

Τρίτο στεφάνι

Στίχοι: Λίνα Νικολακοπούλου Μουσική: Σταμάτης Κραουνάκης Πρώτη εκτέλεση: Άλκηστις Πρωτοψάλτη

Τρίτο στεφάνι

καρδιά μου τι να σε κεράσω

που δε με πιάνει

σαν παραμύθι

λιγάκι ο ύπνος, να ξεχάσω

γιαγιά Εκάβη

σερπαντίνα.

μάνα Νίνα

φωτιά στα στήθη

κόκκινη μοίρα

κορμιά δειλά

Χαμένα χαμένα

τα πιο πολλά

κορμιά κουρασμένα

που πήγαν

έχουν πιαστεί.

που φύγαν

τόσοι γνωστοί

στης νύχτας

Το πρώτο στεφάνι

το χορό

μια συντροφιά

βαθιά πληγή

το δεύτερο φτάνει

σε άλλη γη

ίδιο φουστάνι

το τρίτο στεφάνι

που ζήσαμε αυτή είν' η ομορφιά.

Λευκέ μου Πύργε, Παρθενώνα

Τρίτο στεφάνι

και καλοκαίρι

φίλα με, κοίτα με στα μάτια.

και χειμώνα.

Της μοίρας νύφη

μ' ένα ταγκό καρδιά κομμάτια

πριν γίνω λήθη

Τα βιβλία του Κώστα Ταχτσή που κυκλοφορούν από εκδόσεις Ψυχογιός.

Για το Love Book Diary 

Παρασκευή Παρίσση